ถนนนิมมานเหมินท์ หรือที่ทุกคนมักจะเรียกสั้นๆว่านิมมาน มีการพัฒนาที่รวดเร็วมากในช่วง 10-20 ปีที่ผ่านมานี้ เรียกได้ว่าเป็นย่านศูนย์กลางทางธุรกิจใหม่ของเชียงใหม่เลย
ในอดีตนิมมานเหมินท์นั้นเป็นหมู่บ้านจัดสรร ซึ่งส่วนใหญ่ผู้อาศัยก็จะเป็นแพทย์ อาจารย์มหาวิทยาลัย เนื่องจากใกล้มหาวิทยาลัยและโรงพยาบาล เรายังคงเห็นความเป็นหมู่บ้านจัดสรรได้จากถนนที่เกิดขึ้นเป็นซอยและจุดตัดมากมาย โดยในอดีตที่แต่ละแปลงจะมีขนาดประมาณ 200 ตารางวา ซึ่งจำนวนที่ผู้อาศัยซื้อก็ขึ้นอยู่กับกำลังทรัพย์ของตัวเองในยุคนั้นๆ
นิมมานเหมินท์มาเป็นอย่างทุกวันนี้ได้อย่างไร
ย่านนี้ในสมัยก่อนประมาณปี 2525 จากคำบอกเล่าของผู้ที่อยู่อาศัยที่นิมมานฯมาตั้งแต่ยุคแรกๆ บอกเล่าว่าเป็นย่านที่เงียบ โจรเยอะ ไม่มีทีท่าว่าจะเป็นเหมือนอย่างทุกวันนี้ เริ่มมีความคึกคักมาจากร้านกาแฟที่ชื่อว่า Happy Hut เป็นธุรกิจแรกๆที่เข้ามาในหมู่บ้านจัดสรรแห่งนี้ ในช่วงนั้นเป็นที่ฮือฮาของชาวนิมมานฯเป็นอย่างมาก เพราะบริเวณนิมมานฯนี้ไม่มีร้านกาแฟเลย
ภาพจาก http://nimman-cm.blogspot.com/
ต่อมาก็ได้มีธุรกิจอื่นๆมาเปิดที่ย่านนี้มากขึ้น โดยมีธุรกิจสถานบันเทิงที่เป็นที่กล่าวถึงของทุกคนในเชียงใหม่ยุคนั้นตั้งอยู่ที่หน้าปากซอย 5 เป็นเหมือนแม่เหล็กดึงดูดผู้คนให้มาเที่ยวในย่านนี้มากขึ้นเรียกได้ว่าอาจจะเป็นสถานบันเทิงที่ทำให้นิมมานฯเป็นที่รู้จักกับคนส่วนใหญ่ในเชียงใหม่ก็เป็นไปได้
แต่ถ้าเรามองในเชิงภูมิศาสตร์ นิมมานฯ เป็นย่านที่ติดอยู่กับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ , โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ ไม่ห่างมากจาก มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา และ มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่ และยังเป็นจุดปลายของถนนเส้นซุปเปอร์ไฮเวย์ เชียงใหม่-ลําปาง อีกด้วย ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าจะเป็นย่านที่คนต้องผ่าน หรือแวะเวียนมาแถวนี้อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ความเจริญของนิมมานฯ เป็นอย่างไร
การเจริญเติบโตของนิมมานฯ นั้นเจริญเติบโตตามภูมิศาสตร์ของสถานที่เลยคือ เจริญที่เส้นถนนนิมมานเหมินท์ก่อนเลย เนื่องจากว่าใครมาจากถนน ซุปเปอร์ไฮเวย์ เชียงใหม่-ลําปาง ก็ต้องผ่านเส้นนี้เพื่อไปโรงพยาบาล หรือมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ หรือไปยังสนามบินก็ได้ ทำให้เส้นนี้เป็นสถานที่ย่านแรกๆที่ธุรกิจเลือกมาตั้งหลักปักฐานกัน ต่อมา นิมมานฯ ซอย 1 ก็เจริญตามถนนเส้นหลัก โดยมีจุดเด่นคือเป็นเหมือนย่าน ศิลปะและการออกแบบ มีร้าน ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับศิลปะและการออกแบบจำนวนมาก จนพัฒนาเป็นงาน NAP (Nimmanhaemin Art & Design Promenade) ที่ปัจจุบันก็ยังคงจัดอยู่ใน นิมมานฯ ซอย 1 การเจริญเติบโตภายในซอยนั้นก็เจริญไล่มาเรื่อยๆตามเลขซอยของถนนเส้นนี้ เมื่อซอย 1 เจริญถึงจุดหนึ่งแล้วก็ขยายไปยังซอย 3 5 7 9 ไปเรื่อยๆ
นิมมานฯ ปรับตัวอย่างไร
เนื่องจากมีการเจริญเติบโตที่รวดเร็ว หลายหน่วยงานก็สนใจย่านนี้มากขึ้นเป็นพิเศษ รวมถึงธุรกิจต่างๆก็อยากจะมามีพื้นที่ในย่านนี้ด้วย ทำให้ชาวนิมมานฯ นั้นได้ก่อตั้ง ชมรมชาวนิมมานเหมินท์ ขึ้นเพื่อเป็นการสะท้อนเสียงต่างๆของชาวนิมมานฯ และหามติในเรื่องต่างๆร่วมกัน โดยในช่วงแรกนั้นเป้าหมายที่สำคัญของชาวนิมมานฯ อยากให้ลดการตัดต้นไม้เท่าที่จะทำได้ และการรักษาความสะอาดของย่าน ส่วนความเจริญ การขายตึก ที่ดินนั้นก็เป็นไปตามเจ้าของที่นั้นๆ
ปัญหาที่ชาวนิมมานฯ พบบ่อยก็คือปัญหาเสียงดังจากสถานบันเทิงต่างๆ ปัญหาจราจร การจอดรถ ทางเท้า ซึ่งเป็นสิ่งที่เลี่ยงได้ยากมากถ้าย่านไหนมีธุรกิจกับที่อยู่อาศัยมาอยู่ใกล้กันมากก็มักจะเกิดปัญหาดังกล่าวได้ ซึ่งก็ได้มีการแก้ไข และปรับปรุงแก้ไขไปเป็นเรื่องๆ
การย้ายออกของชาวนิมมานฯ
เมื่อพื้นที่อยู่อาศัยเดิม ที่เคยเป็นหมู่บ้านจัดสรร มีความเงียบสงบ ไม่พลุกพล่าน กลายมาเป็นย่านธุรกิจ ร้านกาแฟมากมาย ผู้คนจากที่ต่างๆมาย่านนี้ตั้งแต่ 7 โมงเช้า การเดินทางเข้าออกบ้านของตนเองก็ยากลำบาก หนึ่งในทางออกของชาวนิมมานฯ ก็คือการปรับเปลี่ยนที่อยู่อาศัยเดิมเป็นธุรกิจเต็มตัว และย้ายไปอาศัยอยู่ที่อื่น หรือบางรายก็ขายพื้นที่ในนิมมานฯ ไปเลยเนื่องจากได้กำไรดี
ถึงไม่ย้ายก็ต้องเปลี่ยนแปลง
จากการสอบถามชาวนิมมานฯ ถ้าไม่ได้ย้ายออกไปจากย่านนี้ อย่างไรที่อยู่อาศัยก็ต้องปรับเปลี่ยนให้อยู่ได้ในย่านที่ธุรกิจเข้ามายึดครองมากขนาดนี้ บ้านที่เคยอาศัยอยู่อาจจะกลายเป็น อพาร์ทเม้นท์ โรงแรม คอนโด หรือบ้านยังอยู่แต่ส่วนหนึ่งในพื้นที่ ปรับเปลี่ยนเป็นการสร้างตึกหรืออาคารพาณิชย์มาเพื่อหารายได้จากธุรกิจต่างๆ
นิมมานฯ ยังเป็นเชียงใหม่อยู่ไหม ?
เป็นคำถามที่ถูกพูดถึงกันอย่างมากมายในชาวเชียงใหม่ และนักท่องเที่ยว ซึ่งก็มีคำตอบที่หลากหลายเช่นกัน เช่น ก็ยังเป็นเชียงใหม่อยู่นะ, ดูไม่เป็นเชียงใหม่เลยเหมือนกับทองหล่อ, เหมือนเดินย่านอารีย์เลยไม่เหมือนเดินเล่นที่เชียงใหม่, ไม่เหลือความเป็นเชียงใหม่เลย สำหรับคำถามนี้ขึ้นอยู่กับว่าปัจจัยอะไรที่จะเอามาตัดสินหรือหาคำตอบให้คำถามนี้
ถ้าถามคำถามเดียวกันกับชาวนิมมานฯ นี้ชาวนิมมานฯก็จะให้ความคิดเห็นว่าก็ยังเป็นเชียงใหม่อยู่ แต่แค่ย่านนี้มันถูกพัฒนา จากหลากหลายปัจจัย การเปลี่ยนแปลงเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ มันก็เหมือนกับย่านอื่นๆในเชียงใหม่ที่ก็เกิดมาจากการเปลี่ยนแปลงทางธุรกิจเช่นกัน เช่นย่านลอยเคราะห์ ท่าแพ สันติธรรม
ถ้าเราจะพูดคุยกันว่าอะไรคือความเป็นเชียงใหม่ก็คงไม่พ้นเรื่องที่เกี่ยวกับ ผู้คน, อาหาร หรือวัฒนธรรมล้านนา ถามว่าผู้คนเชียงใหม่ยังอยู่กันที่นิมมานฯไหม ก็ยังคงมีอยู่ แค่ว่าคนเชียงใหม่ไปใช้ชีวิตอยู่ที่นิมมานฯ ทุกวันหรือไม่ อันนี้อาจจะไม่มากนัก ในส่วนของอาหารเหนือ ชาวเชียงใหม่ส่วนใหญ่ก็มักจะปรุงกันเองที่บ้าน หรือว่าไปทานร้านอาหารเหนืออื่นๆที่คนไม่เยอะ ไม่ต้องไปต่อคิวร่วมกับนักท่องเที่ยว ส่วนวัฒนธรรมล้านนา เชียงใหม่ ในย่านนิมมานนั้นอาจจะพอเห็นอยู่บ้าง แต่ว่าอย่างซอย 1 ในปัจจุบัน สถาปัตกรรมของตึกพาณิชย์ผู้คนก็พูดไปในทางเดียวกันว่าออกไปเชิงยุโรปมากกว่าความเป็นล้านนา ทั้งนี้ก็อยู่กับการตีความและข้อมูลในแต่ละองค์ประกอบอีกที ซึ่งแต่ละคนคงจะมีความคิดเห็นที่แตกต่างกันเป็นเรื่องปกติ
นิมมานฯ ย่านธุรกิจ หรือย่านที่อยู่อาศัย?
เมื่อเราดูจากข้อมูลจะเห็นว่าอาคาร ตึกเพื่อธุรกิจอย่างเดียวนั้น มีมากกว่าที่อยู่อาศัย(อาจจะมีการทำเป็นธุรกิจบางส่วน) มีมากกว่าถึง 23% ตัวเลขนี้ก็คงสรุปได้ว่าย่านนิมมานฯนี้ได้กลายเป็นย่านธุรกิจโดยสมบูรณ์แล้ว ซึ่งถ้ามีการจัดการเรื่องแผนผังเมือง ย่านนิมมานฯคงเหมาะต่อการเป็นพื้นที่สำหรับธุรกิจมากกว่าอยู่อาศัย แต่ในประเทศไทยเราไม่ได้มีการแยกย่านธุรกิจและ ที่อยู่อาศัยออกจากกันอย่างชัดเจนเหมือนกับต่างประเทศ ทุนนิยม ธุรกิจก็เลยเป็นหนึ่งในปัจจัยที่ทำให้ย่านต่างๆนั้นดึงจุดเด่นของตนเองออกมา
ไม่รู้ทุกคนคิดอย่างไร นิมมานยังเป็นเชียงใหม่ไหม ลองพูดคุยกับเพื่อนๆ และเราได้ที่นี่
