เชียงใหม่เป็นเมืองที่ยังมีตึกสูงไม่มากนัก โดยตึกสูงที่สุดของเชียงใหม่นั้นอยู่ลำดับที่ 534 ของประเทศไทย ตึกสูงที่สุดในประเทศไทยที่สร้างเสร็จในเวลานี้มีความสูงประมาณ 316 เมตร แต่ตึกสูงที่สุดที่เชียงใหม่สูงเพียง 111 เมตร ในประเทศไทยตึกสูงส่วนมากอยู่ที่กรุงเทพมหานครฯ และปริมณฑล รวมไปถึงเมืองท่าใหญ่ๆอย่างชลบุรี พัทยา จะเห็นได้ว่าตึกสูงนั้นมักจะอยู่ในจังหวัดหรือพื้นที่ที่มีประชากรอาศัยอยู่จำนวนมาก เช่นเมืองหลวง เมืองท่า เมืองนิคมอุตสาหกรรม การสร้างตึกสูงก็เพื่อตอบโจทย์ให้มีพื้นที่เพียงพอต่อระบบเศรษฐกิจที่ใช้เป็นพื้นที่สำนักงาน ห้างร้าน หรือที่พัก ยิ่งมีประชากรมากพื้นที่แนวราบถูกใช้ไปทั้งหมดการใช้พื้นที่แนวตั้งจึงอาจจะเป็นคำตอบ แต่ก็อาจจะไม่เสมอไปเช่นกัน
10 อันดับตึกสูงเชียงใหม่ที่โดดเด่นเห็นแต่ไกล
อันดับ 1 – Supalai Monte II Chiang Mai สูง 111 เมตร จำนวน 32 ชั้น ก่อสร้างเสร็จ 2561
อันดับ 2 – ศุภาลัย มอนเต้ เวียง เชียงใหม่ สูง 111 เมตร จำนวน 32 ชั้น ก่อสร้างเสร็จ 2560
อันดับ 3 – Escent Chiang Mai Condominium สูงประมาณ 96 เมตร จำนวน 26 ชั้น ก่อสร้างเสร็จ 2561
อันดับ 4 – Holiday Inn Chiangmai สูงประมาณ 88 เมตร จำนวน 24 ชั้น
อันดับ 5 – Duangtawan Hotel, Chiang Mai สูงประมาณ 88 เมตร จำนวน 24 ชั้น ก่อสร้างเสร็จ 2547
อันดับ 6 – Royal Lanna Hotel สูงประมาณ 81 เมตร จำนวน 22 ชั้น ก่อสร้างเสร็จ 2541
อันดับ 7 – Floral Chiangmai Condominium สูงประมาณ 81 เมตร จำนวน 22 ชั้น
อันดับ 8 – Le Méridien Chiang Mai สูง 81 เมตร จำนวน 22 ชั้น
อันดับ 9 – ริมปิง คอนโดมิเนียม สูงประมาณ 81 เมตร จำนวน 22 ชั้น
อันดับ 10 – โรงแรมพรพิงค์ ทาวเวอร์ สูงประมาณ 73 เมตร จำนวน 20 ชั้น
เชียงใหม่จำเป็นหรือไม่ที่ต้องมีตึกสูง
จุดประสงค์ของตึกสูงคือการสร้างพื้นที่ให้เพียงพอต่อประชากรในพื้นที่นั้น ซึ่งต้องวิเคราะห์กันจากพื้นที่ต่อประชากรก่อน โดยเทศบาลเมืองเชียงใหม่มีความหนาแน่นประชากรต่อพื้นที่อยู่ที่ 3,212 คน/ตร.กม เมื่อเปรียบเทียบกับกรุงเทพมหานครในเขตที่มีประชากรอย่างหนาแน่นเช่น เขตป้อมปราบศัตรูพ่ายที่มีความหนาแน่นประชากรต่อพื้นที่อยู่ที่ 23,667 คน/ตร.กม หรือเขตดินแดง 14,455 คน/ตร.กม ทำให้ในเขตเทศบาลเชียงใหม่คิดเป็นประชาเพียง 13% ของเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย และเมื่อดูข้อมูลจำนวนประชากรทั้งจังหวัดเชียงใหม่ เชียงใหม่มีประชาชนต่อหลังคาอยู่ที่ 3 คนและในอำเภอเมืองเฉลี่ย 2 คนต่อหลังคา เมื่อวิเคราะห์จากข้อมูลเหล่านี้แล้วนั้นจะพบว่าพื้นที่ของเมืองเชียงใหม่ ยังสามารถรองรับจำนวนประชากรได้อยู่
ด้านสภาพภูมิประเทศและภูมิอากาศ ตึกสูงโดยส่วนใหญ่แล้วมักจะถูกปลูกสร้างในเมืองท่า จากการระบายอากาศของเมืองที่ถ่ายเทสะดวก ซึ่งอาจจะแตกต่างจากพื้นที่ของจังหวัดเชียงใหม่ที่มีลักษณะเป็นแอ่งกระทะ มีหุบเขาล้อมรอบตัวเมืองไว้ ซึ่งจะเห็นได้จากปัญหาหมอกควันที่พบได้ทุกปี การมีตึกสูงที่มากจนเกินไปอาจจะทำให้เกิดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อมที่มากขึ้นตามมา ซึ่งอาจจะเป็นการเพิ่มปัญหาหมอกควันให้มีความรุนแรงขึ้นไปได้อีก มลพิษที่เกิดมากขึ้นก็จะหมุนเวียนอยู่ภายในแอ่งกระทะนี้เป็นระยะเวลาหนึ่งซึ่งจะส่งผลกระทบกับทุกคนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่เหล่านี้
สวนสาธารณะขนาดใหญ่ พื้นที่สาธารณะ พื้นที่สีเขียว คือสิ่งจำเป็นสำหรับเมืองที่มีตึกสูง ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดก็เช่นประเทศสิงคโปร์ ที่ใส่ใจกับพื้นที่สาธารณะและพื้นที่สีเขียวอย่างมาก โดยมีนโยบายปลูกต้นไม้ตามจำนวนพื้นที่ของอาคารอีกด้วย เนื่องจากเมืองมีพื้นที่จำกัดเลยผลักดันให้มีอาคาร ตึกสูงจำนวนมาก การมีพื้นที่สีเขียวก็จะช่วยในเรื่องของการลดมลพิษที่เกิดขึ้นจากการที่มีประชากรหนาแน่น และยังเป็นพื้นที่กิจกรรมสำหรับประชาชนในการพบปะเพื่อน ออกกำลังกาย และกิจกรรมอื่นๆนอกบ้านที่มีลักษณะเป็นตึกได้ โดยมีการศึกษาพบว่าถ้ามีพื้นที่สีเขียวมากพอจะช่วยลดฝุ่น ลดมลพิษได้ 7-24% เลยทีเดียว
โดยในเชียงใหม่มีความหลากหลายทางอาคารสูงมาก ทำให้เมืองนั้นมีสีสัน ซึ่งเมื่อดูจากข้อมูลจะพบว่าเป็นที่อยู่อาศัย 50% เป็นกิจกรรมพาณิชยกรรม ร้านค้าต่างๆ คาเฟ่ ถึง 30% และเป็นหน่วยงาน สถาบันอื่นๆอีก 20 % การมีสัดส่วนประเภทอาคารแบบนี้ทำให้เมืองนั้นมีการหมุนเวียน ชุมชนดั้งเดิมก็ยังคงวิถีชีวิตต่อได้ ในเขตคูเมืองยังพบว่ามีชุมชนเดิมอยู่ถึง 13 ชุมชน ซึ่งยังคงสืบทอดวัฒนธรรมและวิถีชีวิตในกลุ่มต่างๆ รวมถึงมีประชาสังคมต่างๆที่ช่วยรักษาสิ่งนี้ไว้ในชุมชนเดิม
ตึกเชียงใหม่อยู่ตรงไหน
จะพบว่าอาคารสูง หรือตึกเชียงใหม่นั้น ถูกสร้างในย่านเศรษฐกิจต่างๆ เช่น นิมมานเหมินทร์ ท่าแพ หรือ แถวห้างสรรพสินค้าชั้นนำ จากข้อมูลจะพบว่าอาคารที่ได้รับความนิยมของเชียงใหม่จะถูกสร้างที่ 6-8 ชั้น ซึ่งกระจายตัวอยู่ทั่วเมือง ในส่วนของท่าแพนั้นมีอาคารสูงเกิน 20 ชั้นหลายแห่งเพื่อจุดรองรับการท่องเที่ยวเชียงใหม่ ที่ได้รับความนิยมอย่างมากในอดีต โดยในบริเวณท่าแพอาคารสูงส่วนใหญ่จะเป็นโรงแรม และธุรกิจทั้งหมด
พื้นที่บริเวณนิมมานเหมินทร์ เจ็ดยอด ก็มีจำนวนตึกสูงที่มากเช่นกัน แต่อาจจะไม่ได้สูงเท่าที่พื้นที่อื่นเนื่องจากจะถูกคัดค้านจากภาคประชาสังคม ที่อาคารสูงนั้นอาจจะบดบังทัศนียภาพของดอยสุเทพได้ รวมทั้งยังเป็นพื้นที่ที่ใกล้สนามบินนานาชาติเชียงใหม่อีกด้วย
พื้นที่ที่มีตึกสูงที่สุดตอนนี้ของเชียงใหม่ก็คือบริเวณห้างสรรพสินค้า Central Festival Chiang Mai ซึ่งในบริเวณนั้นมีคอนโดมิเนียมจำนวนมาก และยังเป็นที่ตั้งอยู่อาคารสูง 32 ชั้นถึง 2 แห่ง ทั้งนี้ในพื้นที่นั้นยังมีการวางแผนก่อสร้างคอนโดมิเนียมอีกหลายแห่ง ซึ่งชาวเชียงใหม่อาจจะต้องรอดูการพัฒนา และการพูดคุยในกลุ่มของภาคประชาสังคมอีกครั้ง
ทำไมคูเมืองไม่มีตึกสูง ?
เนื่องจากเชียงใหม่ในฐานะสมาชิกเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ สาขาหัตถกรรมและศิลปะพื้นบ้าน ขององค์กรยูเนสโก และการพัฒนาต่อไปสู่การขอเป็นเมืองมรดกโลก ในปี พุทธศักราช 2557 จึงได้มีเทศบัญญัติเทศบาลนครเชียงใหม่ออกมา ซึ่งในบางท่านอาจจะเรียกเทศบัญญัติฯนี้ว่า พื้นที่สีน้ำตาลอ่อน โดยในเทศบัญญัติฯ ฉบับนี้นั้นครอบคลุมพื้นที่ 18 ชุมชนในเขตเมืองเก่า และแบ่งพื้นที่เป็น 4 ประเภท โดย
พื้นที่บริเวณที่ 1 คือบริเวณคูเมืองเชียงใหม่ภายใน 22 เมตรจากคูเมืองต้องเป็นอาคารที่ได้นำเอาคุณค่าและลักษณะเฉพาะทางสถาปัตยกรรมล้านนามาประยุกต์ใช้กับอาคาร และถ้าหากเป็นอาคารที่มีลักษณะเฉพาะทางสถาปัตยกรรมล้านนาอยู่แล้วห้ามดัดแปลงหรือเปลี่ยนแปลงอาคารเหล่านั้น ข้อบัญญัตินี้ยังถูกบังคับใช้ในพื้นที่ 50 เมตรในพื้นที่บริเวณที่ 3 อีกด้วยโดยยึดเอาคลองแม่ข่าเป็นหลัก และในพื้นที่บริเวณที่ 2 และ 4 อาคารที่ถูกสร้างมาหรือปรับปรุงนั้นจะต้องมีหลังเอียงได้องศาตามที่เทศบัญญัติฯ กำหนดรวมถึงสีที่จะใช้งานได้กับอาคารต้องเป็นสี น้ำตาล ส้ม หรือสีธรรมชาติ ทั้งนี้ผู้ที่สนใจรายละเอียดในเทศบัญญัติแบบเข้าใจง่ายสามารถค้นหาข้อมูลเพิ่มเติมทั้งหมดได้ใน คู่มือออกแบบอาคารสาธารณะร่วมสมัย ในเขตอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่ โดย ดร.จิรันธนิน กิติกา (https://online.fliphtml5.com/rpaa/fhbp/?fbclid=IwAR0eb9Yb9TWbIUJuv_b18Y6nzG82ntl75V1lWjB-Z6IMSaVv8wZdPaqMr4U)
จะเห็นได้ว่าเชียงใหม่นั้นมีการพัฒนาอยู่ตลอดเวลา แต่สิ่งสำคัญคืออาคารสูงหรือตึกเป็นตัวชี้วัดความเจริญจริงหรือไม่ ? และการสร้างอาคารสูงในเชียงใหม่นั้นมีทั้งเทศบัญญัติฯ และภาคประชาสังคมต่างๆที่คอยตรวจสอบ วิเคราะห์ พูดคุย ถกเถียง รวมถึงเชียงใหม่ยังมีทัศนียภาพดอยสุเทพที่ทุกคนนั้นรัก การสร้างอาคารสูงในเชียงใหม่นั้นในบางพื้นที่จึงอาจจะเป็นเรื่องยาก และอาจจะไม่จำเป็นในบางกรณี
ขอบคุณข้อมูลจาก
https://skyscraperpage.com/diagrams/?searchID=94036347&offset=525
https://www.emporis.com/statistics/tallest-buildings/city/100457/chiang-mai-thailand
https://www.facebook.com/cusc.chiangmai/posts/414865385254104/
https://www.dailynews.co.th/politics/779504/
https://prachatai.com/journal/2007/10/23762
http://www.cmcity.go.th/Viewpdf/7194/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88%20%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%99%20%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%99%20%E0%B8%9E.%E0%B8%A8.%202562.html
http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/districtList/S010107/th/29.htm
https://online.fliphtml5.com/rpaa/fhbp/?fbclid=IwAR3nRsh_R_2fwSYkexnCAD91kR10GFhamReFDN0Iu9if-dzf96bHYpclvvg
https://www.facebook.com/watch/?v=633028513859121
https://www.greenpeace.org/thailand/story/1874/green-areas-tackle-air-pollution/